Anh bạn gật đầu: “Chỉ cần đầu
tư một số lúa và trong ít ngày chúng ta sẽ được những con chim xinh đẹp và bụ bẫm”.
Hàng ngày, hai người cho chim ăn uống
và chúng ăn ngấu nghiến. Chúng lớn dần mỗi ngày. Chỉ duy một con không chịu ăn.
Khi những con khác béo mập, con chim ngoan cố này trở nên gầy nhom, nhưng vẫn
vùng vẫy tìm lối thoát.
Đến ngày bầy chim được mang ra chợ
bán, con chim không chịu ăn cố vùng vẫy, xoay sở lọt qua lưới và bay đi. Một
mình nó được tự do.[1]
Phụng vụ ngày đầu của Mùa Chay Thánh bắt đầu bằng việc hy sinh hãm mình. Có nghĩa là Giáo Hội muốn nhắc nhở con cái mình rằng, mỗi người phải làm bé, làm nhỏ cái bụng, làm nhỏ thân xác, của mình lại để cho trái tim mình được lớn lên. Hãy dám chiến đấu và chiến thắng thân xác yếu hèn hay nghiêng chiều về sự tội sự xấu. và dám chiến đấu và chiến tháng thói ít kỷ trong con người mình để sẻ chia với những người đói rách quanh mình.
Mùa chay này là dịp để mỗi người
chúng ta từ bỏ, sửa chữa một vài tật xấu cụ thể trong cuộc sống cá nhân cũng
như trong gia đình của mình, dám chấp nhận một cuộc canh tân lột xác trong đau
đớn, thực hiện liên lỉ các việc đạo đức: Cầu nguyện, chay tịnh và bác ái, hay
nói như Thánh Phaolô trong bài đọc hai hôm nay: “Anh em đã lãnh nhận ân huệ
của Thiên Chúa, thì đừng để trở nên vô hiệu, mùa chay nay này có thể là
mùa chay cuối cùng, là cơ hội cuối cùng Chúa cho ta để làm lại cuộc đời, đừng bỏ
lỡ cơ hội này và đừng để mùa chay qua đi cách uống phí mà không sinh hoa trái”
Thứ tư lễ tro là ngày khởi đầu cho một
mùa sám hối, trở về với Cha trên trời. Như dân thành Ninivê xưa xức tro lên đầu, ăn
năn khóc lóc vì những lỗi lầm xúc phạm đến Thiên Chúa. Ngày nay, người Kitô hữu
cũng thú nhận thân phận yếu đuối, tội lỗi của mình qua việc lãnh nhận tro bụi.
Những hạt tro nhắc nhớ thân phận con người được Thiên Chúa nắn tạo từ bụi đất. Tên
Adam trong tiếng Do Thái có nghĩa là đất. Chính vì thế, khi kết thúc cuộc đời
này, con người cũng phải trở về bụi tro mà thôi.
Mùa Chay được khởi đầu bằng nghi thức
xức tro trên đầu. Nghi thức này bắt nguồn từ truyền thống xa xưa của dân Do
thái. Trong Cựu ước, mỗi khi muốn tỏ bày tỏ sự đau buồn trước một biến cố tang thương, nhất là tỏ lòng ăn năn hối cải trước những lỗi lầm to lớn của mình, người Do thái thường
xức tro trên đầu, ngồi trên đống tro và mặc áo vải thô hoặc xé áo ra.
Việc xức tro và xé áo trước hết nói
lên sự buồn phiền đau đớn vì đã phạm nhiều tội lỗi. Tội nhân tự nhận mình không
xứng đáng được kính trọng, chỉ xứng đáng với tro bụi nhơ bẩn, với áo rách tồi, hoang tàn như đóng đổ nát, đáng bị khinh miệt, bị chà đạp như cát bụi bên đường.
Việc xức tro và xé áo cũng làm
cho tội nhân ý thức thân phận con người bọt bèo, cuộc đời mau chóng tàn phai
như giấc mộng. Đời người như một nắm tro bụi, chỉ một làn gió nhẹ thoảng qua đủ
xoá sạch vết tích. Cuộc đời giống như manh áo, hôm qua còn mới còn đẹp, hôm nay
đã cũ kỹ xấu xí, hôm qua còn lành lặn, hôm nay đã sờn rách.
Giáo hội khai mạc Mùa Chay bằng một
nghi thức lâu đời đó là việc lãnh nhận nhúm tro được bỏ trên đầu, kèm theo lời
nhắc nhở: Hỡi người hãy nhớ mình là bụi tro, một mai người sẽ trở về tro bụi hoặc
lời mời gọi: Hãy sám hối và tin vào Tin Mừng. Lời thứ nhất nhắc cho
chúng ta nhớ đến thân phận con người mỏng manh của mình được Thiên Chúa tạo dựng
từ tro bụi, rồi tất cả sẽ trở về với tro bụi (hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi, rồi
một mai tôi trở về làm cát bụi). Nhắc như thế giúp mỗi người biết xác định lại
mục đích cuối cùng của cuộc đời mình, đâu là chính yếu đâu là tùy phụ, đâu là
mau qua, đâu là bền vững. Thân xác này dù có đẹp đẽ đến mấy, đẹp như lực sỹ hay
hoa hậu, người mẫu, rồi cũng sẽ phải tàn tạ và chết đi trở về cát bụi, cuộc sống
trần gian này dù sang trọng, dù nghèo hèn thì cũng sẽ qua đi, chỉ có Thiên Chúa
mới là bền vững; cùng đích cuộc đời của mỗi con người là hạnh phúc Nước Trời và
ơn cứu rỗi mới là quan trọng còn những cái chỗ nhất chỗ nhì, những cái vinh
quang, tiền của, phần thưởng của thế gian này chỉ là phù du,… vì thế đừng lo chạy
đua tranh giành cho được tiếng tăm hoặc chỗ nhất chỗ nhì hay vinh dự trần thế,
mà linh hồn không được ơn cứu rỗi thì điều đó chẳng có ý nghĩa gì cho cuộc đời
mình.
Qua ngôn sứ Giôel, Thiên Chúa mời gọi
tha thiết: Hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, khóc lóc và than
van. Hãy xé lòng, chứ đừng xé áo, hãy trở về cùng Thiên Chúa là Chúa của anh em.
Một sự đau đớn bên trong, hối hận bên trong thật sự chứ không chỉ là hình thức
bên ngoài.
Tin Mừng của ngày lễ tro hôm nay nói
về sự công chính của người Do Thái qua ba hành động cụ thể: Trao ban,
cầu nguyện và ăn chay.
Bố thí (trao ban): Thánh Matthêu nói đến cách cư xử chúng ta cần phải có khi thực thi
tinh thần bác ái, giúp đỡ anh em trong cảnh gian nan, khốn khổ: “Khi làm việc
lành phúc đức... chớ phô trương... khua chiêng, đánh trống...”. Làm từ thiện là
một công việc tốt, cần làm đối với tha nhân. Chúa Giêsu không đả phá hay công
kích việc làm từ hiện, nhưng Ngài cảnh giác về thái độ mà người người ta cần phải
có khi thực hiện việc bác ái này. Ngài khẳng định những phô trương, khoe mẽ ầm
ĩ là “cốt để người ta khen” (c.2) và như vậy là đã được người đời thưởng rồi,
còn cần chi Thiên Chúa thưởng nữa. Bên cạnh đó, Ngài chỉ cho một cách bố thí “đừng
để tay trái biết việc tay phải làm” (c. 3) nghĩa là cần khiêm tốn, âm thầm hết
sức có thể, không tìm tự mãn, tự hãnh diện về công viêc mình làm ngay ở trong
lòng, trong chính con người của mình. Chỉ như thế. Thiên Chúa mới trả công cho
ta được.
Cầu nguyện là hơi thở và là sức sống của kẻ có đạo, và hơn thế nữa cầu nguyện là thể
hiện tư cách là con cái Chúa, là cuộc gặp gỡ thân tình với Thiên Chúa, vì vậy
Chúa muốn mỗi người hãy vào phòng đóng cửa lại để cầu nguyện, tức là hãy
vào trong sự thinh lặng của tâm hồn, là để tâm hồn thật thanh thản nhẹ nhàng mỗi
khi gặp gỡ Chúa. Như vậy, vào phòng đóng cửa lại để cầu nguyện có nghĩa là trò
chuyện riêng tư với Chúa ở ngay trong tâm hồn, và như thế chúng ta có thể gặp gỡ
và cầu nguyện với Thiên Chúa ở bất cứ nơi nào: Ở nhà thờ, ở nơi làm việc, khi
đi đường, lúc ở nhà, ở phòng riêng. Một cám dỗ rất lớn ngày hôm nay đối với nhiều người, đó là
lười cầu nguyện. Tâm hồn không cầu nguyện là một tâm hồn không có sức sống. Không cầu nguyện còn là dấu chỉ của một tâm hồn kiêu căng không biết cậy dựa
vào Thiên Chúa; là một thái độ sống vô ơn trước những ơn lành của Thiên Chúa. Bắt
đầu từ Mùa Chay này mỗi người hãy dành nhiều giờ hơn cho việc cầu nguyện gặp gỡ
Chúa mỗi ngày, hãy tổ chức lại giờ kinh, giờ cầu nguyện mỗi tối ở nơi gia đình,
vì khi tụ họp lại bên nhau trước mặt Chúa, Chúa sẽ hiện diện và biến đổi mỗi
thành viên trong gia đình nên tốt hơn, Chúa sẽ bảo vệ hạnh phúc và sự êm ấm của
các gia đình. Hãy đến với phòng chầu Thánh Thể nhiều hơn, đến với Thánh Lễ nhiều hơn, để Chúa có thể lập đầy những khoảng trống trong tâm hồn mình bằng tình yêu và sự thánh thiện của Người.
Chay tịnh không có nghĩa
là hà tiện, nhưng là tiết chế tật mê ăn uốn, ai chơi, và tiêu xài, hưởng thụ. Giảm
bớt những chi tiêu để có thể chia sẻ với người khác; không để mình mất quá nhiều
thời giờ vào việc ăn uống cùng, các thứ hưởng thụ đến nghiện ngập, nhưng biết dành
những thời giờ đó để đến gặp gỡ với Thiên Chúa và chia sẻ với anh chị em. Hơn nữa
qua việc làn chủ bản thân, dành thời giờ đến với Chúa và đến với anh em, việc
chay tịnh có thể chữa lành được những vết thương trong tâm hồn, xoá đi những lối
sống đơn điệu nhàm chán và làm cho cuộc sống của chúng ta đầy tràn tình yêu
thương hơn.
Xin Chúa cho mỗi người chúng ta
trong suốt Mùa Chay này luôn ý thức thân phận bụi tro của mình, rồi tôi đang
trên hành trình về Quê Trời, và có một mùa chay đầy hoa trái bằng việc hy sinh
hãm mình, đền tội và rộng tay chia sẻ thời gian và công sức với những công việc chung và chia sẻ với người
nghèo, người bệnh tật chung quanh mình. Amen.
Lm. Jos. Phạm Duy Thạch, SVD
No comments:
Post a Comment